به نقل از «قدس آنلاین»

بررسی رشد جمعیت و تأثیر آن بر کشور های درحال توسعه

تاریخ انتشار: ۸ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۱۸۴۴۹

جمعیت شناسی اجتماعی اقتصادی همواره یکی از رشته های قابل توجه برای کنترل و پیش بینی جمعیت و توسعه یابی به شمار میرود. در برنامه توسعه برای کشور ها عامل رسیدن به توسعه اجتماعی و اقتصادی رسیدن به توسعه انسانی است که از اهمیت ویژه ای برخوردار است.  

تفاوت رشد جمعیت در کشور های توسعه یافته با کشور های درحال توسعه

در کشور های توسعه یافته رشد جمعیت ناشی از رشد سالمندان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سالمندی در کشور هایی است که باروری و مرگ ومیر آن ها در حال کاهش یا پائین است که تا حدود زیادی ناشی از دسترسی به خدمات بهداشتی، مسکن، حمل و نقل و اوضاع و احوال محیطی است. تبعات سالمندی شامل: افزایش بار مسئولیت (بارتکفل) بر دوش جمعیت در حال کار، هزینه های بهداشتی و نگهداری مراقبت از سالمندان میباشد. اما در کشور های در حال توسعه این رویه متفاوت است و کاهش میزان مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال زیاد است. یعنی هنگامی که نوزادی به دنیا می آید احتمال فوت آن بسیار کاهش یافته و در  نتیجه موجب افزایش جمعیت میشود. و نکته دیگر آن که در این جوامع رشد باروری بالا است. یعنی کنترل میزان باروری و مرگ میر یکسان نیست به همین خاطرکاهش یا افزایش ناگهانی جمعیت را داریم ولی در کشور های توسعه یافته هردو شاخص با میزان معین و سرعت متوسط کنترل میشود و به همین خاطر در جوامع توسعه یافته کاهش یا افزایش شدید جمعیت وجود ندارد.

آیا رشد جمعیت محرک است یا مانع توسعه است؟

به دو علت بستگی دارد؛ اول به میزان و شتاب رشد جمعیت، دوم اوضاع و احوال اقتصادی و اجتماعی جامعه. این دو علت باعث میشود که فرآیند رشد در توسعه معنایش را تغییر بدهد. تا زمانی که رشد جمعیت مانعی بر سر راه توسعه ایجاد نکند مطلوب است و در کشور های صنعتی رشد جمعیت لازمه رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی است. منتهی این رشد در کشور های در حال توسعه مانعی میشود برای توسعه.

رابطه بین رشد جمعیت و محیط زیست چگونه است؟

جمعیت زیاد تبعاتی را برای محیط زیست به همراه دارد. چرا که انسان های امروزی فقط به فکر منافع شخصی و ارتقا کیفیت زندگی خود هستند و هر دخل و تصرفی را در طبیعت آزاد میدانند و برای نسل های آینده هیچگونه ذخایری را باقی نمیگذارند.

تخریب مراتع، انهدام حیوانات موجود در جنگل ها، کاهش ذخایر آب زیرزمینی، گرم شدن کره زمین، آلودگی آب و هوا، توسعه شهرنشینی و... همه از پیامد های افزایش جمعیت بر محیط زیست میباشد.

مهم ترین پیامد های توسعه شهرنشینی در کشور های در حال توسعه عبارتند از:

۱ مسائل کالبدی: یکی از پیامد های مهم افزایش جمعیت و توسعه شهر نشینی مسائل کالبدی است. افزایش جمعیت و توسعه فیزیکی شهر ها، زمین های مرغوب زراعی را زیر ساخت برده و به جای فضای سرسبز واحد های مسکونی و کارگاه های صنعتی ایجاد کرده است، سموم و فضولات دفعی محیط شهر را آلوده میسازد اینها مسائل زیست محیطی را ایجاد میکنند. اگر امکان گسترش شهرها به صورت افقی نباشد ساخت و سازها به ارتفاع کشانده می شود و تراکم های شدید ایجاد میکند. و یکی از مسائل مهم دیگر عدم دقت در انتخاب محل سکونت است.

۲ مسائل فرهنگی: افزایش جمعیت به ویژه از طریق مهاجرت، باعث ایجاد خرده فرهنگ های متعدد، کاهش وفاق اجتماعی، انزوا، کاهش کنترل اجتماعی، هرج و مرج و نهایتا فساد و تجاوز به حقوق دیگران میشود. یکی دیگر از مسائل فرهنگی، ایجاد حاشیه نشینی و شکل گیری محلات فقیر نشین، آسیب پذیر کردن جوانان، از هم پاشیدگی کانون خانواده، اضمحلال ارزش های سنتی، بحران های اقتصادی، بیکاری، فشار زندگی و بحران های روحی و روانی است.

۳ مسائل مدیریتی: ایجاد سازمان ها و تشکیلات مختلف، سعی بر برقراری امنیت، سلامتی محیط زیست و سلامت شهری. خدمات حمل و نقل، شرکت های تولیدی و درآمد شهر همه و همه از جمله مسائل مدیریتی به شمار میروند.

اهداف سیاست های جمعیتی چیست؟

هدف سیاست های جمعیتی هماهنگی و تعادل بین میزان رشد جمعیت با اهداف و برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، باز توزیع فضایی و جغرافیایی جمعیت با توجه به توان زیست محیطی مناطق مختلف و اتخاذ تدابیر قانونی و اداری لازم برای کنترل و هدایت مهاجرت های بین المللی میباشد.

عوامل تاثیرگذار بر توزیع سنی جمعیت چیست؟

۱ زاد و ولد و باروری: آنچه که تغییر بنیادی در توزیع سنی ایجاد میکند، تغییرالت در زاد و ولد و باروری میباشد؛ به طوری که اگر بیش از ۴۰ درصد جمعیت ما بیش از ۱۵ سال باشند، جمعیت جوان تلقی میشوند و در صورتی که باروری کم باشد جمعیت سالخورده میباشد.

۲ مرگ و میر: تاثیر آن کمتر از باروری است؛ ولی در نتیجه توسعه بهداشت اگر کاهش مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال صورت بگیرد، ساختار جمعیت جوان میشود. و اگر امید به زندگی افزایش یابد و مرگ و میر افراد در سنین بالا کم شود، این امر باعث افزایش تعداد سالمندان و در نتیجه سالخوردگی میشود.

۳ مهاجرت: تاثیر آن گزینشی است زیرا مهاجرت در یک سنی رواج دارد. معمولا در سنین ۱۵ تا ۵۰ سالگی تحرک مکانی بیشتر است، لذا در مناطق مهاجر پذیر جمعیت جوان و در مناطق مهاجر فرست جمعیت سالخورده بیشتر است.

۴ جنگ: یکی دیگر از عواملی که بر ساختمان سنی جمعیت تاثیرگذار است جنگ است، در جنگ افراد کشته و زخمی میشوند و حتی افراد مجبور به ترک محل زندگی خود میشوند و از طرفی برای جبران جمعیت از دست رفته نیز باروری افزایش پیدا میکند.

عارفه هدایتی -خبرنگار تحریریه جوان قدس

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: افزایش جمعیت توسعه یافته حال توسعه محیط زیست رشد جمعیت مرگ و میر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۱۸۴۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بررسی مسائل و مشکلات تولیدکنندگان شهرستان فیروزکوه

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای شهرستان های استان تهران؛ کارگروه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید شهرستان فیروزکوه با حضور در شهرک صنعتی قدیم این شهرستان، مسائل و مشکلات تولیدکنندگان مستقر در این شهرک را بررسی کردند.

 

 

 

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی